Schizopilling: terrorisme als nieuwe internet trend

Sander Duivestein
4 min readJul 12, 2022

--

Vlak nadat de overheid bekend maakte dat de 21-jarige Robert Eugene Crimo III gezocht werd voor de dodelijke schietpartij tijdens de viering van Onafhankelijkheidsdag in het Amerikaanse stadje Highland Park, wisten extremisme-onderzoekers, journalisten en andere internet speurneuzen niet hoe snel ze zich online moesten begeven. Binnen de kortste keren wisten ze uit de donkerste krochten van het internet obscuur materiaal op te diepen die door de dader zelf gemaakt was. Na het doorzoeken van deze schat aan berichten, memes, foto’s, muziek, video’s en nog veel meer, trokken experts allemaal dezelfde conclusie: er is geen enkel bewijs voor een politieke, religieuze of ideologische motivatie. En dat maakt deze schietpartij doodeng. Hoe kun je dit soort geweld voorkomen, als het voor de dader geen enkele betekenis heeft?

Crimo is niet in één hokje te plaatsen: hij is geen blanke supremacist, geen religieuze fanaticus, geen radicale islamist en geen militant. Wel is bij hem, net als bij voorgaande massa schutters, duidelijk hetzelfde online profiel te herkennen, waarbij de esthetiek is vele malen belangrijker dan de onderliggende ideologie. Om de ontwikkeling van extreemrechts wereldwijd goed te kunnen begrijpen moet men weet hebben van hoe diverse duistere, online subculturen vanuit verschillende fora, chatgroepen en online kanalen elkaar overlappen en aanvullen op manieren die geweld verheerlijken en accelerationisme en nihilisme bevorderen. Het zijn gemeenschappen die overlopen van racisme, fascisme, misogynie, transfobie en andere vormen van haat en onverdraagzaamheid. Ook spelen samenzweringstheorieën, paranormale gebeurtenissen en buitenaardse wezens in deze subgroepen een grote rol. Het is extremistisch eclecticisme. Deze milieus gebruiken hun eigen beeld- en taalcultuur, zogeheten memes waarin bewust wordt opengelaten hoe serieus of ironisch gewelddadige fantasieën bedoeld zijn. Zo creëert men een nep-realiteit die door de deelnemers als levensecht wordt beschouwd.

Crimo maakt deel uit van de online subcultuur schizowave, waarin geflirt wordt met diverse psychische aandoeningen, waaronder die van schizofrenie. Het beste kan deze stroming beschreven worden als de bereidheid om een wereldbeeld te accepteren dat is opgebouwd uit waanideeën en samenzweringstheorieën, waarbij elk vooruitzicht op progressieve verandering door de groep wordt afgewezen. In deze subcultuur probeert men van zichzelf het hypernarcistische beeld te creëren dat hij of zij geestesziek is. Het is deze esthetiek die de mensen in deze fora bij elkaar brengt en waar ze zich afsluiten van de werkelijkheid. Paradoxaal genoeg, leidt dit terugtrekken ertoe dat men zich nog meer afzet tegen de maatschappij: ze radicaliseren zichzelf. Zo ook Crimo.

Uit onderzoek blijkt dat Crimo meer dan 3000 antisemitische en racistische moordfantasieën publiceerde op een zogeheten gore forum, een shock site waar veelvuldig lugubere beelden worden gedeeld. Ook is hij op een aantal foto’s te zien waarin hij een t-shirt met het haatsymbool Pepe the Frog draagt. In weer een andere foto draagt hij tijdens een Trump rally een MAGA-vlag als cape. In de online game Roblox had Crimo een eigen omgeving gebouwd, waar het spelelement bestond uit het neerschieten van zoveel mogelijk communisten en politieagenten. In de muziekwereld stond hij bekend als ‘Awake the Rapper”. Zijn nummers, die op Soundcloud te beluisteren waren, zijn doordrenkt met verwijzingen naar massa schietpartijen. In een van zijn videoclips verheerlijkt hij een schietpartij op school en in weer een andere clip is te zien hoe hij wordt doodgeschoten door de politie, het is suicide-by-cop. Door dit zogeheten schizoposting heeft Crimo doelbewust een online identiteit geconstrueerd, dat perfect voldoet aan het beeld van de lone wolf. Het verklaart ook waarom Crimo geen manifest heeft gepubliceerd. De schietpartij is een wezenlijk onderdeel van zijn performance en zijn digitale erfgoed, zijn online persoonlijkheid, is zijn post-manifest. Crimo is de vleesgeworden meme van de eenzame schutter die online is geradicaliseerd.

Was de stroming schizowave voorheen nog een internetcultuur die zich met name ondergronds bevond, en zich dus aan het oog van de massa onttrok, nu worden de hedendaagse Zoomers hier regelmatig in allerlei sociale media apps openlijk mee geconfronteerd. Een snelle zoektocht op korte filmpjes app TikTok leert dat de hashtag #schizopilled meer dan 8,7 miljoen keer bekeken is. Kijkers worden geconfronteerd met video’s waarin onder andere Unabomber Theodore Kaczynski, sekteleider en seriemoordenaar Charles Manson en zedendelinquent Jeffrey Epstein worden opgehemeld. Ook cultfiguren als de Joker en het personage Patrick Bateman uit de film American Psycho worden de hemel in geprezen. In snel gemonteerde beelden worden ze op deze manier overspoeld met antisemitische en racistische fantasieën over volkerenmoord. Deze week werd nog duidelijk dat TikTok wordt ingezet om Christelijk-nationalistische en Christelijk-fascistische ideologie te promoten.

Met een simpele druk op de knop verspreidt het zich via allerlei netwerken viraal. Politiek incorrecte internetplatforms als 4chan en 9gag, maar ook ‘neutrale’ platformen als Facebook, TikTok, Twitter, YouTube en Whatsapp dragen allemaal hun steentje bij aan deze vorm van breinrot. Geweld is nog slechts een ironische meme. Het is een makkelijk na te bootsen stap uit de online handleiding die we met zijn allen op deze manier creëren. De volgende eenzame schutter wordt op deze manier klaar gestoomd voor zijn 15 seconds of fame. We kunnen er op wachten. En waarom? Gewoon voor de lulz. Het is een bitter pil die we als samenleving moeten slikken. Daar kan geen normie iets aan doen.

Bronnen

--

--

Sander Duivestein

Public Speaker, Trendwatcher, Analist, Author, Internet Entrepreneur, VINT, Sogeti, Founder www.jaggle.nl, +31625026020